تاریخچه خالق فتوشاپ؛ شرکت Adobe

تاریخچه شرکت Adobe

Adobe (تاسیس: 1982) که نام قبلی آن Adobe Systems Incorporated میباشد، شرکتی آمریکایی در حوزه چاپ، انتشار و نرم افزارهای گرافیکی است. این شرکت نقشی کلیدی در ایجاد صنعت نشر رومیزی را با معرفی زبان پرینتر PostScript ایفا کرد. دفتر اصلی Adobe در شهر سن خوزه در ایالت کالیفرنیا واقع شده است.

تاسیس شرکت

این شرکت در سال 1982 توسط جان وارناک و چارلز گشکه تاسیس شد. این دو که به عنوان مهندس کامپیوتر در آزمایشگاه تحقیقاتی پالو آلتو شرکت زیراکس مشغول به فعالیت بودند، یک زبان برنامهنویسی با هدف تعریف موقعیت، شکل و اندازه دقیق اشیا بر روی صفحه کامپیوتری ساختند. این زبان تعریف صفحهای، که بعدها با نام PostScript شناخته شد، کاراکترهایی مانند حروف و عکسها را بدون ارجاع به کامپیوتر یا پرینتر مشخصی، با اعداد ریاضی مشخص میکرد؛ هر دستگاهی که توانایی تفسیر این زبان را داشته باشد، میتواند تمثیلی از صفحه مورد نظر خود را با رزولوشن مورد پشتیبانی دستگاه ایجاد کند. وقتی شرکت زیراکس راضی به معرفی این فناوری به بازار نشد، وارناک و گشکه تصمیم به تاسیس شرکت خودشان گرفتند و نامش را نیز از یک رود کوچک در نزدیکی محل زندگی خودشان گرفتند.

انقلاب نشر رومیزی

در سال 1983، شرکت اپل 15 درصد از سهام شرکت ادوبی را خریده و اولین مشتری PostScript شدند. دو سال بعد، اپل اولین پرینتر PostScript سازگار با مکینتاش را با نام LaserWriter به بازار معرفی کرد. موتور این پرینتر لزیری توس شرکت کانن طراحی شده بود. این پرینتر شامل چند طرح حروف کلاسیک و یک تفسیرگر PostScript بود که در واقع آن را تبدیل به یک کامپیوتر مجزا با ماموریت ترجمه دستورات PostScript بر نقاط معینی بر هر صفحه میکرد.

در مقایسه با پرینترهای قدیمی، ترکیب PostScript و پرینت لیزری پیشرفتی چشمگیر در کیفیت حروف و انعطافپذیری طراحی صفحه بود. این فناوریها، به همراه نرم افزار طرحبندی صفحه PageMaker ساخت شرکت آلدوس، کاربر را قادر به طراحی و پرینت گزارشات، بروشورها و روزنامههای حرفهای بدون نیاز به لیتوگرافی و تمرین طاقت فرسا میکرد؛ این همان چیزیست که بعدها به عنوان نشر رومیزی شهرت یافت.

بسیاری از ناشران تجاری در ابتدا با نگاهی منفی به این پدیده داشتند زیرا پرینت لیزری کیفیت و استاندارد لازم را نداشت. اما تولیدکنندگان دستگاههای چاپ رزولوشن بالا به نام Imagesetters، که شرکت لینوتایپ-هل پیشرو آنها بود، بزودی از حرکت شرکت اپل درس گرفتند و PostScript را در محصولاتشان بکار بردند. دیری نپایید که این زبان تعریف صفحهای به عنوان استاندارد صنعت نشر و چاپ شناخته شد.

جنگ فونتها

ادوبی در سال 1986 سهام خود را در بورس عرضه اولیه کرد. اگرچه درآمد شرکت تا سال 1990 به 168.7 میلیون دلار در سال رسیده بود، رابطه ادوبی با اپل بر سر هزینهی استفاده از PostScript شکراب شده بود. در سال 1989 اپل رسما خبر از فروش سهامش از شرکت ادوبی، آغاز همکاری با مایکروسافت برای طراحی یک کپی از PostScript، و معرفی فناوری نمایش فونت خودش به نام TrueType داد. این تنشها برای بیش از یک سال ادامه یافت و به جنگ فونت ها معروف شد. دنیای نشر و کامپیوتر نیز با نگرانی به تماشای این جنگ نشسته بود تا اینکه دو شرکت با یکدیگر به توافق برای پایان درگیریها رسیدند. بعد از این توافق، مایکروسافت پروژه کپی PostScript را حذف و از TruType برای سیستم عامل ویندوز استفاده کرد.

نرم افزار کاربردی

طی دهه 90، درآمد ادوبی از فروش جواز PostScript، و همچنین فونتهای آن، به طور مداوم افزایش پیدا کرد. در سال 1998 کتابخانهی تایپ ادوبی بیش از 2500 طرح تایپی را در خود جای داده بود. با این حال، درصد بیشتری از درآمد شرکت از فروش نرم افزارهای کاربردیاش بدست میآمد. این نرم افزارها در ابتدا برای پلتفرم مکینتاش استفاده میشد، اما بعدا سیستم عاملهای ویندوز و یونیکس نیز از آن استفاده کردند. اولین نرم افزار کاربردی شرکت، به نام Adobe Illustrator، در سال 1987 معرفی شد که قابلیت طراحی و نقاشی را برای هنرمندان و طراحان فنی ارائه میکرد. سه سال بعد، ادوبی نرم افزار فوتوشاپ را معرفی کرد که مخصوص رتوش و تغییر دیجیتالی عکسها بود و به سرعت به موفقترین و پرسودترین نرم افزار شرکت تبدیل شد. این یکی از اولین نرم افزارهایی تجاری بود که به طراحان اجازه می داد قابلیتهای جدیدی را تحت عنوان پلاگین در برنامه تعریف کنند. خیل عظیمی از طراحان از این قابلیت «طراحی آزاد» استفاده کردند که فوتوشاپ را به عنوان نرم افزار برتر این حوزه تبدیل کرد.

در سالهای بعد، ادوبی نرم افزارهای دیگری را، اغلب از طریق خرید شرکتهای دیگر، به بازار معرفی کرد. در سال 91 میلادی، Adobe Premiere را خرید که یک نرم افزار ویرایش و تهیه ویدیو بود. در سال 94، ادوبی شرکت آلدوس و نرم افزارش PageMaker را خریداری کرد. یک سال بعد، ادوبی شرکت Frame Technology را که سازنده FrameMaker، یک نرم افزار تهیه کتاب و کتابچه، را خریداری کرد. همچنین شرکت سازنده نرم افزار PageMill که صفحات وب را طراحی می کرد، و SiteMill که وسیلهای برای مدیریت وب سایت بود را زیر چتر محصولات خود معرفی کرد. در سال 96 میلادی نیز ادوبی از اولین محصول مخاطب عامش پرده گشود؛ یک برنامه ویرایش عکس ساده به نام PhotoDeluxe.

یکی دیگر از اهداف اصلی شرکت در طی دهه 90 میلادی، محصولات خانواده Adobe Acrobat بود که به منظور ارائه یک فرمت استاندارد برای توزیع اسناد الکترونیکی طراحی شده بود. وقتی که یک سند به فرمت پی دی اف تبدیل شود، بدون توجه به فرمت اولیه، کاربران همه سیستم عاملها میتوانند آن را باز و با فرمت و فونت و عکسهای اصلی آن را پرینت کنند. این کار از طریق نرم افزار Adobe Reader انجام میشود که یکی از نرم افزارهای رایگان این شرکت است. با این همه، با پیدایش اینترنت و نیاز برای انتقال فایلهای فشرده، یک فرمت رقیب پی دی اف به نام HyperText Markup Language یا همان HTML سهم ادوبی از این بازار را کاهش داد. در سال 1988 پی دی اف فرمت جدید تصاویر در سیستم عامل مکینتاش شد.

با فرا رسیدن سال 97، تقریبا 80 درصد کل درآمد ادوبی از فروش نرم افزارها بود. همچنین در این سال بود که برای اولین باز، درآمد محصولات مرتبط با ویندوز از مکینتاش بیشتر شد. در سال 2005، ادوبی شرکت Macromedia را خریداری کرد. در کنار نرم افزارهای MacroMedia Freehand (رقیب Illustrator)، Dreamweaver (نرم افزار طراحی وب)، و Director (نرم افزار CD-ROM)، شرکت ادوبی با این خرید به دو برنامهی خلاق و جدید نیز دست پیدا کرد؛ Shockwave و Flash که انمیشن و ویدیو را بر روی مرورگرها تولید و پخش میکردند. در سال 2008، شرکت ادوبی به منظور رقابت با iTunes، Windows Media Player، و RealPlayer، محصول جدید خود Adobe Media Player را معرفی کرد. این برنامه در کنار پخش فایلهای صوتی و تصویری در فرمتهای گوناگون، توسط چندین شبکهی تلویزیونی نیز به منظور پخش برنامههای خود بر روی اینترنت و در فرمت Flash استفاده میشود.

منبع: Encyclopedia Britannica